کد مطلب:1452 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:16

گنجینه پرسمان » اجتماعي و فرهنگي

زبان بد و زبان خوب چه نقشي ميتواند داشته باشد؟

زبان و سخن گفتن از نعمتهاي بزرگ الهي است اما داراي دو بُعد مثبت و منفي است. امام علي(ع) سخن را بهترين عبادت و زشتترين معصيت ميداند و ميفرمايد: سخن بهترين وسيله و ظريفترين عبادت است. هيچ گناهي نزد خدا سنگينتر و به كيفر نزديكتر و پيش مردم نكوهيدهتر و ناراحت كنندهتر از سخن نيست. (1)

در يك جمع بندي كلي ميتوان سخن گفتن را به چهار قسم تقسيم ميشود: يك قسم داراي نفع محض و قسم ديگر داراي ضرر محض است در قسم سوم نفع و ضرر آميخته شده و قسم چهارم نه ضرري دارد و نه نفعي.

مرحوم فيض كاشاني در محجة البيضاء حدود بيست آفت براي زبان شمرده است. امام علي(ع) ميفرمايد: زبان، درندهاي است كه اگر رهايش كني هار ميشود و انسان را ميگزد.(2)

برايناساس عذاب زبان در قيامت از عذاب جوارح و اعضاي ديگر بيشتر است.

پيامبر اكرم(ص) ميفرمايد: زبان در قيامت ميگويد: خدايا! چرا مرا بيش از ديگران عذاب ميكني؟ به او ميگويند: كلمهاي از تو خارج شد، به شرق و غرب عالم رسيد، به خاطر آن حرف خونها ريخته شد و مالها به يغما رفت.(3)

البته سخن خوب و به جا و منطقي، از نشانههاي انسان عاقل است، زيرا زبان بيان كننده ميزان عقل آدمي است. امام علي(ع) ميفرمايد: آدمي در زير زبان خود پنهان است.(4)

تا مرد سخن نگفته باشد

عيب و هنرش نهفته باشد

با زبان ميتوان خدا را مدح و ثنا گفت و مردم را با آن هدايت كرد و دانش را از طريق آن به ديگران انتقال داد و محبت و صفا و صميميت را بين افراد جامعه حاكم ساخت.

پينوشتها:

1 - مصباح الشريعه، باب چهل و ششم.

2 - نهج البلاغه، فيض الاسلام، حكمت 57.

3 - الكافي، ج2، ص 115.

4 - نهج البلاغه فيض الاسلام، حكمت 140.